1) Türk Savunma Sanayi: Sabit Kanatlı Araçlar

[yakusha]

Türk Savunma Sanayi: Sabit Kanatlı Araçlar

Bu makalenin konusu Türk Savunma Sanayi: Sabit Kanatlı Araçlar ile sınırlandırılmıştır ve 1960'lı yıllar sonrası araçlara odaklanmaktadır.

* JET MOTORLU UÇAKLAR
* PERVANELİ UÇAKLAR
* ORTAK VEYA LİSANS ALTI ÜRETİM
* Devşirme Projeler
* Devam Eden Projeler

[yakusha]

JET MOTORLU UÇAKLAR

Milli Muharip Uçak Projesi - TAI

2030'lu yıllardan itibaren kademeli olarak devreden çıkartılması düşünülen F-16 uçaklarının yerini alabilecek F-35 uçakları ile birlikte görev yapması planlanan bir muharip uçak projesidir. TAI ana yükleniciliğinde ve BAE firmasının teknik desteğiyle şimdilik henüz ön tasarım aşamasındadır. Çift motorlu bir uçak olması planlanmıştır.

TAI ile Ana Sözleşme 05 Ağustos 2016 tarihinde, BAE ile ana ilkeler sözleşmesi 10 Mayıs 2017 tarihinde imzalanmıştır.

14 m kanat açıklığına, 21 m uzunluğa, 6 m yüksekliğe sahip olması, 2×27.000 lb güç üreten motoruyla 55.000ft irtifaya çıkması ve 1,8 Mach hıza ulaşması (40.000ft irtifada) beklenmektedir. (TAI)

2019 yılında Paris Air Show'da mockup olarak sergilenmiştir.

Bir dönem TX/TFX projesi olarak da isimlendirilmiş olup, daha sonra TX projesi ayrılmış ve proje TFX projesi olarak isimlendirilmiştir. Son dönemde daha çok Milli Muharip Uçak projesi (MMU Projesi) olarak isimlendirilmektedir.



Hürjet / Jet Eğitim ve Yakın Hava Desteği Uçağı Geliştirme Projesi - TAI

TAI tarafından 14 Ağustos 2017 tarihinde Türk Hava Kuvvetleri'nin ve uluslararası pazarın kısa dönemdeki ihtiyaçları hedef alınarak jet eğitim ve hafif taarruz uçağı geliştirilmesi amacı ile "Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı (Hürjet) Projesi" başlatılmıştır.

Projede geliştirilecek uçağın Türk Hava Kuvvetleri'nin envanterinde bulunan T-38 jet eğitim uçaklarının yerini alması ve 3000 kg faydalı yük kapasitesine sahip Hafif Taarruz Uçağı konfigürasyonu ile de F-16'ların yakın hava destek ve savaş eğitim uçağı rollerini paylaşması hedeflenmektedir. Hürjet uçağının ülkemizle birlikte dost ve müttefik ülkelerin Silahlı Kuvvetleri tarafından Yakın Hava Destek, Sınır Güvenliği, Terörle Mücadele gibi görevlerde kullanılabileceği değerlendirilmektedir. (TAI)

9.8 m kanat açıklığına, 13 m uzunluğa, 4.2 m yüksekliğe sahip olması, 19,200 lb güç üreten motoruyla 45.000ft irtifaya çıkması ve 1,4 Mach hıza ulaşması beklenmektedir. 2592 km (1400nm) menzile ve 2721 kg (6000 lb) yük taşıma kapasitesine sahip olacaktır. (TAI)

Bir dönem TX projesi olarak da isimlendirilmiştir.

[yakusha]

PERVANELİ UÇAKLAR

HÜRKUŞ ÜRÜN AİLESİ

TAI tarafından 3 farklı versiyonu üstüne çalışılmakta olan bir uçak ailesidir.

HÜRKUŞ-A / Sivil Havacılık Modeli - TAI

EASA ile CS-23 gereksinimlerine göre sertifikalandırılan temel konfigürasyon olacaktır. Prototip üretim dışında seri üretimi düşünülmemektedir. (TAI)



HÜRKUŞ-B HYEU / (Hava Yer Entegrasyon Uçağı) - TAI

Hürkuş B ile benzer özelliklere sahip olmakla birlikte Hava Yer Entegrasyonu için özel olarak silahlandırılmıştır. HvKK ihtiyaçları için bir miktar tedarik edilmesi ve sözleşmesinin 2021 sonu imzalanması gündemdedir. (Tolga Özbek)



HÜRKUŞ-C / Yakın Hava Desteği Uçağı - TAI

HÜRKUŞ Eğitim uçağının milli mühimmatlarla donatılmış bir Yakın Hava Desteği versiyonudur. TSK tarafından sipariş edilmiştir. HGK-84, Umtas, Cirit gibi yerli mühimmatlar ile silahlandırılması planlanmıştır. (TAI)



HÜRKUŞ 2 / Eğitim Uçağı - TAI

Hürkuş B uçağının yeni sürümüdür. Hürkuş üstünden şekillendirilmiş olup çeşitli kompozit meteryaller kullanılarak daha hafif bir uçağın eldesi amaçlanmaktadır. (Tolga Özbek)

[yakusha]

ORTAK VEYA LİSANS ALTI ÜRETİM

1960'lı yıllara kadar çeşitli firmalar lisansıyla yapılmış üretimler liste dışı tutulmuştur.

Airbus A400M - Airbus Military

TAI, A400M projesinin katılımcılarından birisi olup proje çerçevesinde çeşitli komponentlerinin tasarım ve üretimini gerçekleştirmektedir.




F-16 - TAI & Lockheed Martin

TAI, çeşitli programlar altında F-16 uçaklarının imalatını gerçekleştirmiştir.
* 1987-1995 yılları arasında Türkiye için 152 adet F-16 Blok 30 ve Blok 40 konfigürasyonunda (Öncel I Programı) imal edilmiştir.
* 1995-1999 yılları arasında Türkiye için 80 adet F-16 Blok 50 konfigürasyonunda (Öncel II Programı) imal edilmiştir.
* 1993-1995 yılları arasında Mısır için 46 adet F-16 Blok 40 konfigürasyonunda (Peace Vector IV Programı) imal edilmiştir.
* 2006-2012 yılları arasında Türkiye için 30 adet F-16 Blok 50+ konfigürasyonunda (Öncel IV Programı) son montaj işlemleri ve test uçuşları yapılmıştır.

Toplam olarak 308 adet F-16 uçağı TAI tesislerinde Lockheed Martin Lisansıyla üretilmiş veya son montajı yapılmıştır. (TAI)



SF-260D - TAI  & Agusta SpA

TAI 1990-1994 yılları arasında 34 adet SF-260D eğitim uçağı üretimini Agusta SpA lisansıyla gerçekleştirmiştir. (Tuncay Deniz)



CN-235-100M - TAI & CASA/IPTN

TAI 1992-2003 yılları arasında 59 adet CN-235-100M nakliye uçağının üretimini CASA/IPTN lisansıyla gerçekleştirmiştir. (Tuncay Deniz)



KT-1T Wong Bee / TAI & KAI

TAI 2007-2012 yılları arasında 35 adet KT-1T Wong Bee eğitim uçağının üretimini KAI lisansıyla gerçekleştirmiştir. (Tuncay Deniz)

[yakusha]

Devşirme Projeler

Tanım için şimdiden özür dilerim, sadece anlamaya çalışıyorum.

T19A Speedfire

İtalyan Millennium Aircraft ürünü Millennium Master ürünü üstünden geliştirilmiştir. Firmanın iflası sonrası tüm hakları Koç Consulting firmasının sahibi Aydoğan Koç'a geçmiştir. Ultra-hafif uçak sınıfına girmekte olup askeri bir amaçla kullanım alanı bulunmamaktadır. Firma tarafından Zambia'ya 5 uçaklık bir satışın yapıldığı iddia edilmekte olup doğrulanamamıştır (SU)



Aquila 211 GX

İflas eden Alman kökenli Aquila firması Gökçen Grubu tarafından satın alınmış ve Bursa'da üretim yapması planlanmaktadır. (Airline Haber)

Gerçek anlamda yeterli bir bilgi bulunmamaktadır. Üretim yapılıp yapılmadığı belli değildir.

[yakusha]

DEVAM EDEN PROJELER

VLA Projesi - Üniversite Sanayi İşbirliği

VLA (Very Light Aircraft) geliştirilmesine yönelik özkaynak İle finanse edilen Ar-Ge Projesi, öğrenime devam eden ilgili mühendislik bölümü öğrencilerinin, uçak tasarımı, üretimi, montajı, yer ve uçuş testi ile sözleşme ve program yönetimi alanlarında yetiştirilmesi için başlatılmış bir projedir. Her iki proje kapsamında da (İTÜ VLA ve ODTÜ VLA), Very Light Aircraft (VLA) kategorisinde 2 kişilik birer adet Prototip Uçak geliştirilmesi ve üretilmesi hedeflenmektedir. Uçağın tasarım faaliyetlerinin İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öğrencileri tarafından, üretim, montaj, entegrasyon ve test faaliyetlerinin ise öğrencilerin katılımı ile TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii tarafından icra edilmesi planlanmaktadır. (TAI)

[yakusha]

Güncelleme Notları

24.06.2018 - İlk defa yayınlandı.
22.07.2018 - Tarihsel notların hepsi ayrıldı.
24.12.2018 - Hürjet maddesindeki hatalar düzeltildi.
26.12.2018 - Motor maddeleri ayrıldı.
28.10.2019 - MMU ve Hürjet maddeleri detaylandırıldı.
01.07.2020 - F-35 maddesi tarihsel notlara taşındı.
09.09.2021 - İDEF 2021 sonrası gözden geçirildi. Bölgesel Uçak söylentisi silindi, VLA projesi eklendi.

[yakusha]

İHRACAT BAŞARILARI

Hürkuş uçağının adı açıklanmayan bir ülkeye ihraç edileceği TAI tarafından dillendirilmiş olup ülke ismi ve uçak miktarı zikredilmemiştir. (TAI, savunmasanayist.com)



TODO